Ateş, insanlar için mevcut olan en güçlü kaynaklardan biridir. Medeniyetler, ancak, atalarımız yaklaşık 400.000 yıl önce ateşi ehlileştirmeyi öğrendikten sonra büyümeye başladı. Bu gelişme, insan yerleşimlerinin daha soğuk bölgelere taşınmasını, insanların yemek pişirmesini ve daha kaliteli bir yaşam sürmesini sağladı.
Bu kritik kimyasal sürecin tarih boyunca birçok yıkıcı sonucu olmasına rağmen; Avrupa ve Kuzey Amerika‘daki yangın güvenliği istatistikleri, son on yılda, önemli gelişmeler göstermektedir.
Yangın güvenliği konusundaki endişeler, 20. yüzyıl mimarisini ve bina tasarımını büyük oranda şekillendirdi. Öte yandan, yeni yapılan binalar yangın anındaki acil durumla başa çıkmak için daha donanımlı hale gelmiş olsa da modern yaşam, yangın güvenliğine karşı birçok yeni tehlike ve tehdit ortaya çıkardı.
Yangınlar Nasıl Yayılır?
Underwriters Laboratuvarları’ndan Tüketici Güvenliği Direktörü John Drengenberg‘e göre modern çağda yangınlar daha hızlı ilerliyor. 30 yıl önce, birinin bir ev yangından kurtulmak için yaklaşık 14 ila 17 dakikası olduğunu belirtiyor.
Oysa aynı eski ev için “Günümüzde, evdeki sentetik malzemelerin yaygınlığıyla, bina sakinlerinin dışarı çıkmak için yaklaşık 2 ila 3 dakikaları var” diyor.
Küçük bir alev, 30 saniyeden daha kısa bir sürede hayati tehlike oluşturan bir yangına dönüşebilir. Aynı şekilde, bu alev dakikalar içinde tüm binayı yutabilir.
Özellikle bu alevler, hijyenik ürünler veya boya gibi kimyasallarla temas ederse; daha da agresif bir şekilde yayılabilir. Parlak alevlerle başlamasına rağmen yangınlar, hızla toksik hale gelir ve kurbanları zehirleyebilecek siyah bir dumana dönüşür.
Kapılar Yangın Risklerini Nasıl Azaltabilir?
Yangınlar yayılırken -tıpkı bina sakinleri gibi- bir odadan diğerine kapılardan geçer. Kullanılan kapılar yangın dayanımlı değilse; bazı durumlarda yanıp kül olur ve felakete davetiye çıkarır.
Bununla birlikte, İngiliz Ağaç İşleme Federasyonu’nun WF-CERTIFIRE gibi uluslararası yangın standartlarına ve Avrupa Birliği Yapı Ürünleri Yönetmeliği kapsamındaki CE işaretine uygun olmaları halinde kapılar, binaların korunmasında önemli bir rol oynayabilir.
“Yangın kapıları” olarak bilinen bu geçişler, bir odada yangının tutulmasına yardımcı olabilir veya yayılma sürecini yavaşlatabilir. Uygun bir kapatma donanımı, yangın kapılarındaki pivot kanatlarda kapı kapatıcı görevi görerek bu yangından korunma ekosistemini tamamlar.
Ayrıca bazı modern kapı kapatıcılar, bir yangın alarmı veya duman algılama sistemi ile birlikte çalışabilir. Alevler alarmları etkinleştirdiğinde, onlar da yangının daha fazla yayılmasını önlemek amacıyla mahalleri kapatmak için yangın kapısı kapatıcılarını tetikler.
Kapılar ve Kapı Kapatıcılar Hayat Kurtarabilir
Ocak 2020‘de, Chicago’daki bir evin garajında büyük bir yangın çıktı ve araçlar alevler içinde kaldı. Ancak; bir yangın kapısı alevlerin yayılmasını engelleyerek, alarmı tetikledi. Ev sahipleri duman dedektörleri sayesinde alarmla uyandı ve -köpekleri ile birlikte- zarar görmeden kaçabildiler.
Trajik bir şekilde, bu örneğin tam tersi de birçok defa geçekleşir. 2017’de, Kuzey Londra’daki 24 katlı bir konut bloğu olan Glenfell Kulesi yangını 72 can aldı. Birçok insan bunu, modern Britanya’nın en kötü trajedilerinden biri olarak görüyor.
Trafiğin yoğun olduğu ortamlarda, özellikle hastaneler ve huzur evleri gibi sağlık ve bakım tesislerinde, hareketlilikle ve insan akışıyla ilgili sorunlar öne çıkabilir. İngiliz Ağaç İşleme Federasyonu İcra Kurulu Başkanı Helen Hewitt, çok kişilik komplekslerdeki yangın kapılarının ve kapı kapatıcıların daha savunmasız bina sakinlerini korumak için çok önemli olduğuna inanıyor.
Bayan Hewitt, Care Home Professional‘a verdiği röportajda “Hepimizin binaların içinde ve özellikle de uyurken kendimizi güvende hissetmeye ihtiyacımız var,” diyor. “Binaları işleten ve sürdüren şirketler ve diğer operatörler, bina sakinlerinin güvenliğini sağlama sorumluluğuna sahiptir; ayrıca bir endüstri olarak, yangın kapılarının doğru spesifikasyonunu, kurulumunu ve sürekli bakımını sağlamak için uzman desteğimizi sağlamaya devam etmemiz gerekiyor.” diye ekliyor.
İnsanlığın İlerlemesi İçin Ateşi Ehlileştirmek
Yangın kapıları ve kapı kapatıcılar, insanların yangını ehlileştirmeyi nasıl öğrendiklerinin modern tezahürlerinden biridir ve bu, insanlığın evrensel ilerlemesine sayısız katkı sağlar. Her yıl, mülk sahipleri ve yangın güvenliği yetkilileri, bu yangın kapılarını ve kapı kapatıcıları felaketleri önlemedeki etkileri için takdir ediyor.
Bununla birlikte, yangınları önlemek her zaman mümkün olmaz. Maksimum çabaya rağmen alevler artmaya ve zarar vermeye devam edebilir. Evlerin bir daha yanmamasını sağlayacak tek bir çözüm bulunmamakla birlikte; doğru geçiş ekosistemlerine sahip binalar bu riskleri azaltabilir ve en kötü senaryonun gerçekleşmesini önleyebilir.
