Po domach, szkoły są prawdopodobnie najważniejszymi budynkami kształtującymi rozwój dzieci. Projekt i architektura instytucji edukacyjnych znacząco wpływają na fizyczny, poznawczy, społeczny, emocjonalny i twórczy rozwój dzieci.
Zapewniając sprzyjające warunki do nauki i dorastania, budynki szkolne przyczyniają się do holistycznego rozwoju uczniów. Wspierają ich osiągnięcia dydaktyczne, dobre samopoczucie i przygotowanie do przyszłości.
Po ukończeniu szkoły dzieci mogą nie pamiętać wzorów matematycznych, szczegółów układu okresowego pierwiastków lub niektórych ważnych dat z historii. Jednak bez wątpienia ich doświadczenia szkolne, które zostały ukształtowane przez projekt i architekturę szkoły, pozostaną z nimi.
Dlaczego architektura szkoły ma znaczenie dla edukacji i dobrego samopoczucia?
Estońsko-amerykański architekt Louis Kahn (1901-1974) był jednym z pierwszych, którzy podkreślali znaczenie architektury jako narzędzia edukacyjnego. Kiedyś otrzymał dziwaczną prośbę o zaprojektowanie szkoły bez okien, od rady szkolnej, która oznajmiła ,,Mamy świetny pomysł. Nie powinniśmy umieszczać okien w szkole, ponieważ dzieci potrzebują miejsca na ścianach na swoje obrazy, a okna mogą odwracać uwagę od nauczyciela”. Kahn na to odpowiedział ,,Który nauczyciel zasługuje na tyle uwagi? To przecież ptaki na zewnątrz, ludzie szukający schronienia w deszczu, liście spadające z drzew, płynące chmury, przenikające słońce: to wszystko są wspaniałe rzeczy. One same w sobie są lekcjami”.
Zdrowie fizyczne i dobre samopoczucie
Budynki szkolne zapewniają dzieciom bezpieczne i zdrowe środowisko do nauki i rozwoju. Po pierwsze odpowiednia wentylacja, oświetlenie i dostęp do czystej wody i urządzeń sanitarnych przyczyniają się do ogólnego dobrego samopoczucia uczniów i zmniejszają ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych. Po drugie przestrzenie do aktywności fizycznej, takie jak place zabaw i obiekty sportowe, promują sprawność fizyczną i zachęcają do aktywnego stylu życia.
Środowisko wspierające naukę
Starannie zaprojektowane sale lekcyjne, biblioteki i laboratoria zapewniają przestrzenie, które wspierają skoncentrowaną naukę, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów. Względy akustyczne, wygodne meble i odpowiednie oświetlenie mogą stworzyć atmosferę sprzyjającą koncentracji i umożliwiają uczniom maksymalizację ich potencjału poznawczego.
Wspieranie przyjaźni i empatii
Dobrze zaprojektowane obszary wspólne, takie jak stołówki, korytarze i miejsca spotkań na świeżym powietrzu, zapewniają możliwości interakcji społecznych. Wspierają dzięki temu przyjaźnie, empatię i pracę zespołową. Co więcej, integracyjna i przyjazna architektura przyczynia się do poczucia przynależności i promuje pozytywne relacje między uczniami i nauczycielami. Na dodatek przyczynia się do poczucia wspólnoty.
Zachęcanie do zaangażowania i ciekawości
Jak zauważył Louis Kahn, niektóre środowiska uczenia się mogą inspirować i energetyzować uczniów, sprawiając, że chętniej uczestniczą i angażują się w działania edukacyjne. Przemyślane wykorzystanie kolorów, naturalnych elementów, zabawy i interaktywnych przestrzeni może przyczynić się do pozytywnej i stymulującej atmosfery, motywując uczniów do aktywnego zdobywania wiedzy i uczenia się.
Poniższe pięć szkół zostało zaprojektowanych z myślą o tych wrażliwych aspektach.
5 szkół, które wykorzystały architekturę jako okazję edukacyjną
Startup Lions Campus – Turkana County, Kenia
Startup Lions Campus przypomina kopce termitów i płynnie wtapia się naturalne otoczenie. Skromna, ale niezwykle wyrafinowana instytucja edukacyjna została zaprojektowana przez znanego architekta z Burkinabe, Francisa Kere.
W odległej i zubożałej części Afryki Wschodniej kampus ten zapewnia bezpłatne szkolenia, tworzenie sieci kontaktów i przestrzeń mieszkalną dla 200 studentów.
The Green School – Bali, Indonezja
Ta wyjątkowa szkoła na rajskiej wyspie Bali została w całości zbudowana ze zrównoważonych struktur bambusowych. Uwzględnia ona zasady przyjazne dla środowiska i promuje edukację ekologiczną.
Klasy na świeżym powietrzu, naturalne otoczenie i integracja z naturą tworzą harmonijne środowisko uczenia się. Nie pomijając nacisku na zrównoważony rozwój i połączenie z ziemią.
ASA STEAM School – Asuncion, Paragwaj
Projektując szkołę w ramach dużego kampusu American School w Asuncion, brytyjscy architekci David i Mary Medd zapewnili, że ich podejście będzie się różnić od nadmiernej ochrony, która dominuje w architekturze szkolnej.
W rezultacie powstała ASA Steam School, której projekt charakteryzuje się otwartością, przepuszczalnością i dużą ilością naturalnego światła. Tworzy dzięki temu silne połączenie między przestrzenią architektoniczną a otaczającym światem i naturą.
The Vittra School, Telefonplan – Sztokholm, Szwecja
Ta szwedzka szkoła słynie z innowacyjnego i niekonwencjonalnego designu. Charakteryzuje się otwartymi przestrzeniami, elastycznymi środowiskami uczenia się i żywymi kolorami.
Architektura promuje współpracę, kreatywność i niezależną naukę. Dodatkowo zapewnia różne strefy dla różnych działań, takich jak praca indywidualna, dyskusje grupowe i cicha refleksja.
MS Kindergarten – Maebashi, Japonia
Przedszkole MS kieruje się filozofią edukacyjną skoncentrowaną na dziecku – a projekt budynku to odzwierciedla.
Podejście architektoniczne jest w pełni zintegrowane z naturą i reaguje na zmiany sezonowe. Zawiera elementy, które zaspokajają potrzeby dzieci i zachęcają do ich rozwoju. Przestrzenie zostały zaprojektowane tak, aby promować eksplorację, zabawę i interakcje społeczne, wspierając poczucie ciekawości, kreatywności i niezależności wśród uczniów.
