Restoran, ofis veya bakım evleri gibi insan akışının yoğun olduğu tesislerde; kapalı kapılar, günlük yaşamda bir engel oluşturabilir. Özellikle yoğun bir programın ardından; kişilerin bir kapıyı kontrol etmek için her zaman serbest bir eli olmayabilir. Olsa bile; özellikle el hijyeninin her zamankinden daha öncelikli olduğu bir zamanda, insanlar bir kapıya dokunmak konusunda isteksiz olabilirler. Bu sebeplerden, bu durumdaki birçok kişi, bir kapı takozu kullanarak bu kapıları -kalıcı şekilde- açık tutmak için ortak bir dürtüye kapılır.
Tipik olarak, üçgen biçimli ve ahşap veya kauçuktan yapılan kapı takozları, engelsiz bir insan akışını sağlamak için ucuz ve her yerde bulunan yöntemlerdir. Bazen bu takozlar, tahta veya karton parçası gibi bir nesne de olabilir.
Ancak, bir yangın durumunda; görünüşte masum olan kapı takozu, yıkıcı bir kişisel ve maddi zarara neden olabilir.
Yangın Kapıları Neden Gerekli?
Yangınlar, binalardaki en ciddi güvenlik endişelerinden biridir. Ayrıca, bir mülkte meydana gelebilecek en ölümcül ve en pahalı kazalardır. Bazı iyileştirmelere rağmen bina yangınları, her yıl binlerce can almakta ve milyarlarca maddi hasara neden olmaktadır.
Son yıllarda, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomilerde yangına dayanıklı yapılarla ilgili düzenlemeler giderek daha sıkı hale geldi. Yangınlar her zaman önlenebilir olmasa da risklerini azaltmanın birçok etkili yol vardır. Yangın dayanım yönetmeliğine uygun bir kapı türü olan ‘yangın kapısı‘, yangının zararlarını en aza indirebilecek temel çözümler arasında yer almaktadır.
Yangın kapıları, yangını bir odaya hapsederek; duman veya alevlerin yayılmasını yavaşlatarak çalışır. Yangınlarda yanmanın devam etmesi için oksijene ihtiyacı olduğundan düzgün çalışan yangın kapıları, alevlerin büyümemesi için oksijen akışını engeller. Bu sebeplerle, yangın kapıları olmayan bir binayı alevlerin sarması dakikalar meselesi olabilir; bu da bir binanın güvenlik stratejisi için hayati önem taşır.
Ancak yangın kapılarının doğası gereği bir sınırlaması vardır: Kapılar, ancak kapı kapatılabiliyorsa doğru çalışabilirler.
Ucuz Kapı Takozları, Pahalıya Mal Olabilir
Yangın kapılarının kapanmasını sürekli engelleyen, ucuz kapı takozları, bir yangın durumunda yüksek finansal ve kişisel maliyetlere neden olabilir. Takozlu ve açık kalan kapıların “baca etkisi” yaptığı ve yayılmayı hızlandırdığı bilinmektedir.
Yasal açıdan bakıldığında, bir tesiste, birinin hayatını riske atan bir yangın kapısı açıksa; yüksek para cezaları ve hatta hapis cezası da dahil olmak üzere çeşitli cezalar söz konusu olabilir. Aynı şekilde, takozlu kapılar sigortayı da geçersiz kılabilir.
2011’de İngiltere’nin Glasgow kentindeki Rosepark Huzurevi’nde böyle bir trajedi yaşandı. Alevlerin 14 kişinin hayatına mal olmasından sonra; bir soruşturma, tesiste felaketin önlenebilir olduğu sonucuna vardı. Sakinlerin yattığı odaların bazılarında, kapılarda takoz kullanılması, yangınların hızla yayılmasına neden oldu.
Londra İtfaiyesi’nden Nick Coombe, “Bakım evlerini teftiş ettiğimizde, yangın alarmı veya yangın kapısı vb. olmadığını nadiren görüyoruz; riski bu şekilde yönetiyorlar ve yangınşa bunların yardımıyla başa çıkıyorlar” dedi.
Kapı Yangın Risklerini Azaltmalı, Artırmamalı
Buna rağmen, geçişi kolaylaştırırken yangın yönetmeliklerine de uyumlu kalmak hala mümkündür. Yangın kapıları -harici bir takoza ihtiyaç duymadan- açık kalabileceği ve acil bir durumda otomatik olarak kapanmasına izin veren; elektrikle çalışan, açık tutma cihazları ile donatılabilir.
Yangın kapısının modeline bağlı olarak, bu elektrikli sistemler başlangıçta kurulmuş olabilir. Ancak, bunları pille çalışan çözümlerle güçlendirmek de mümkündür. İdeal olarak, binanın merkezi sistemine bağlı, dahili bir duman dedektörü; alarm çalar çalmaz kapıyı kapatıcıyı etkinleştirebilir.
Yangın kapılarına kapı takozu sıkıştırmanın -potansiyel olarak- korkunç sonuçları göz önüne alınmalı ve tesis yöneticileri, kapılarının yangın riskleri artırmak yerine azaltmasını sağlamalıdır. Bunu, yalnızca kapılarını yangın yönetmeliklerine uygun hale getirerek değil; aynı zamanda, meslektaşlarını -görünüşte masum- kapı takozlarının tehlikeleri konusunda eğiterek başarabilirler.