2020 yılına COVID-19 salgını damgasını vurdu. İnşaat sektörü de salgınla mücadele için alınan önlemlerden etkilendi. Geçtiğimiz yıl, pek çok ülkede, şantiyeler kısmen veya tamamen kapalıydı ve işler mümkün olduğu ölçüde evden gerçekleştirildi.
Ancak mimari mükemmellik hiçbir şekilde durmadı. Lüksten mütevazıya, kamusaldan özele, aşağıdaki paylaştığımız 2020’nin mimari projeleri, dünya çapında çeşitli bütçeleri, işlevleri ve ölçekleri temsil ediyor. 2020’nin bu en iyi mimari projeleri, 2021 ve sonrasında da mimarlık dünyasına -inovasyon ve yaratıcılık adına- bir yol haritası sağlayacak.
1. Vietnam’da Bir Anaokulu
Vietnam’daki bu büyüleyici ve düşük bütçeli anaokulu projesi, tasarımına eğrileri ve gölgeleri -şakacı bir şekilde- entegre ediyor.
Tropikal manzarayla mükemmel bir uyum içinde olan anaokulunun etrafı pirinç tarlalarıyla çevrili. Adeta süre gelen bir gölge sergisi sunan bu mimari gösteri, Ho Chi Minh kenti merkezli Kientruc O Architects tarafından tasarlandı.
2. Çin’de Kırmızı Yürüyüş Yolu
Çin’in Chengdu kentinde, Powerhouse Company Mimarlık, aynı şirkete ait iki binayı -alışılmışın dışında bir yolla- birbirine bağladı: Dalgalı formda, kırmızı bir kurdeleyi andıran fütüristik bir yürüyüş yolu ile…
“Bilgelik Döngüsü” olarak adlandırılan yürüyüş yolu, parlak kırmızı asfalttan ve etrafı da kırmızı alüminyum karolarla kaplı. Yaklaşık 700 metre uzunluğundaki patika -bir roller coaster gibi- iki yapının da çatılarını oluşturacak şekilde yükseliyor.
3. ABD’de Lüks Bir Butik
Dezeen’in 2020 Tasarım Ödülleri‘nin ‘büyük perakende iç mekan’ kategorisinin kazananı, lüks bir moda markası olan The Webster için tasarlanan yeni bina oldu. Adjaye Associates tarafından tasarlanan ve 2020’nin en iyi mimari projelerinden olan bu proje, Los Angeles’ın kalbinde, Webster tarafından yaptırılan multimedya sanatını sergilemek için kamusal bir alan görevi görecek heykelsi bir tuvaldir. Tasarım, ‘brütalist bir üslupla sunulan, pembe ve Hollywood ihtişamının evliliği’ olarak adlandırılabilir.
Pembe modayı çağrıştırıyordu; ama ben aynı anda hem sert hem de yumuşak olan bir şey yapmak istedim.
Sir David Adjaye, Adjaye Associates’in kurucusu ve yöneticisi
4. İngiltere’de Bir Enerji Merkezi
Mart 2020‘de, delikli kırmızı metal cepheli endüstriyel bir bina, yeraltı atıklarının ısısından yararlanarak Londra’daki evleri ısıtmaya başladı. Türünün ilk mimari örneği olan Bunhill 2 Enerji Merkezi (Cullinan Studio ve McGurk Architects), diğerilerine de ilham verebilir ve şehirlerimizi karbondan arındırmak için yeni bir plan sağlayabilir.
5. BAE’de Fütürist Bir Otel
Zaha Hadid Architects tarafından tasarlanan Dubai’deki Opus, Mayıs 2020’de kapılarını açtı ve tasarımıyla “dolu ve boş, opak ve şeffaf, iç ve dış arasındaki dengeyi” keşfediyor.
En iyi mimari örneklerden olan bina, sekiz katlı ve kıvrımlı bir boşluk olarak görünen, ortası oyulmuş bir küpü andırıyor. Bu yenilikçi tasarım sayesinde, otelin iç mekanları -duvarların ve kolonların desteğiyle- düzenli ve karmaşadan uzak kalır. Opus, merhum Zaha Hadid tarafından tamamı tasarlanan son yapıdır.
6. İsviçre Havaalanı İçinde Bir Mikro Şehir
2020, İsviçre’nin bugüne kadarki en büyük ticari gelişimi olan The Circle‘ın açılışını gördü. Zürih Havaalanı içinde yer alan bumerang şeklindeki bu kompleksin, bilindik bir havaalanı dinlenme salonundan farklı olması beklenemezdi. Ancak Mimar Riken Yamamoto tarafından tasarlanan The Circle, meraklı ve modern bir gezginin ihtiyaçlarını karşılayan iddialı bir mikro şehirdir. The Circle bir iş, sanat, yaşam tarzı ve eğlence merkezi olarak göze çarpıyor; üstelik -en son sürdürülebilirlik yeniliklerini bir araya getirmesi sayesinde- çok fazla elektrik tüketmeyen bir yapı. BU özellikleri, projeyi 2020’nin en iyi mimari projeleri arasına sokuyor.
7. Ekvador’da bir “Parazit Ev”
El Sindicato Arquitectura tarafından tasarlanan bu 12 metrekarelik ev, ArchDaily’nin 2020’nin Yapıları yarışmasının ‘konut’ kategorisinin kazananları arasındaydı. Latin Amerika’nın yoğun şehir merkezlerinde ve ötesinde, Parasite House, konut sorunlarına pratik bir çözüm sunabilir.
‘A’ şeklindeki bu mikro ev, kompaktlığına rağmen değil, tam da bu sebeple, 2020’nin en iyi mimari projelerinden biri. Bu ev, düşük gelirli bir genç veya Ekvador’un başkenti Quito’da hayata başlayan bir çift düşünülerek tasarlandı. “Parazit Ev” olarak adlandırılan yapı, mimarinin büyüklükten çok büyük fikirlerle ilgili olduğunun kanıtı.
2021’e Genel Bakış: İnşaat Faaliyetlerinn Yükselişi
2020’de mimarlık firmalarının neredeyse %80‘i proje gecikmeleri yaşadı ve 2/3’ü şantiye kapanmalarından etkilendi. Ama –altı günde inşa edilen hastaneler gibi- ilham verici örnekler, bize geleceğimizi şekillendirmek için sınırsız mimari olanaklara sahip olduğumuzu da gösterdi. Proje gecikmelerinin yanı sıra mimari firmalar da binaların pandeminin yayılmasını engelleyecek temassız geçiş gibi yolları bulmakla meşguldü.
COVID-19 salgını dünyayı değiştirdi ve değiştirecek; ancak dünyanın -salgın 2021’de nasıl koşullar doğurursa doğursun- daima mimari yaratıcılığa ve büyük fikirlere ihtiyacı olacak.
